Το γιδοκούρεμα

Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι

του Παναγιώτη Μπασιά

Μέσα στο μήνα Ιούνιο γινόταν το γιδοκούρεμα. Το θυμάμαι σαν τώρα! Δεν τελείωνε καλά-καλά το σχολικό έτος (παλιότερα τα Δημοτικά Σχολεία είχαν ως ημέρα εξετάσεων την τελευταία Κυριακή του Ιουνίου) και πολλοί συγχωριανοί-κτηνοτρόφοι με καλούσαν να πάω στο κούρεμα.

Μετά το μάθημα, ξεκινούσα με χαρά για να ζήσω κι εγώ αυτό το πανηγύρι, γιατί, το κούρεμα, ήταν σωστό πανηγύρι! Σαν νέος, είχα την αίσθηση ότι ήταν πανηγύρι και για τον τσέλιγκα - κτηνοτρόφο, αλλά, και για όσους βοηθούσαν στο κούρεμα. Όλοι έτρεχαν πρόθυμα να βοηθήσουν τους συγχωριανούς τους.

Η ημέρα αυτή, ήταν ημέρα χαράς και περηφάνιας για τους κτηνοτρόφους. Το κούρεμα γινόταν ή σε αυλές περιφραγμένες, με υπόστεγο ή στην προβάτα, δηλ. στον πέτρινο στάβλο. Κάθε ένας που συμμετείχε, έπιανε ένα-ένα τα ζώα, τα έδενε από τα κέρατα με χοντρό σκοινί και τα κρεμούσε από ένα σταθερό σημείο του τοίχου ή ξύλινης κολώνας. Τέντωνε το σκοινί, ώστε να σηκωθούν μόνο τα μπροστινά πόδια του ζώου από το έδαφος. Ο τρόπος αυτός ακινητοποιούσε τα ζώα και διευκολυνόταν το κούρεμα. Στα τραγιά και, κυρίως, στο γκισέμι του κοπαδιού με το κυπροκούδουνο, το κούρεμα γινόταν σε αράδες ίσιες (παράλληλες), για να φαίνεται όμορφο. Το ίδιο γινόταν και στις μεγαλόσωμες γίδες.

Το γιδόμαλλο, οι νοικοκυρές, αφού το έπλεναν πρώτα, το έγνεθαν και, ύστερα, το ύφαιναν. Υφαντά από γιδόμαλλο ήταν τα σαΐσματα (χοντρά σκεπάσματα), οι κάπες και τα ταλαγάνια για τους τσοπάνηδες, οι τσέργες (ομαδικά σκεπάσματα για τον ύπνο) και οι στείρες, οι βελέντζες (χωρίς φλόκια) που τις έστρωναν στο χωμάτινο δάπεδο (που ήταν αλειμμένο-βαμμένο με κόκκινο χώμα), ενώ με τα νήματα έπλεκαν τα καλτσούνια (χοντρές κάλτσες), που τα φορούσαν πάνω από τα σκούνια, για τα κρύα του χειμώνα.

Οι ήχοι από τα κυπροκούδουνα, με το τέλειωμα του κουρέματος, αντιλαλούσαν σ' όλο το χωριό, καθώς, το κοπάδι έβγαινε για βοσκή, σηκώνοντας σύννεφα σκόνης. Στο χώρο του κουρέματος ακολουθούσε γλέντι με πλούσιο φαγητό (ψητό, ρυζόγαλο), κρασί, τσίπουρο, τραγούδια και μασλάτια.

Ωραία χρόνια, όμορφος κόσμος, πρόσωπα και πράγματα που δεν λησμονιούνται ποτέ, όσα χρόνια κι αν περάσουν!

Ονόματα για τα γίδια (με βάση το χρώμα τους)

Φλώρα, Γκόρμπα, Ρούσα, Κανούτα, Ψαριά, Πέστρα, Ποδαρούσα, Μπάλια, Παρδαλή, Γκέσα, Μούσκρα, Μπάρτζα.

Ονόματα  για τα γίδια (με βάση την ηλικία τους)

Κατσίκι, Βιτούλι, Ξιχειμάδι, Στρίφα

Σημάδια στ' αυτιά (για να γνωρίζει ο κτηνοτρόφος το κοπάδι του)

Κόκκα, Σκίζα, Ξουραφιά, Κουτσιόφκου, Φούρκα.

Εύχομαι σε όλους και, ιδιαίτερα στους κτηνοτρόφους μας

Καλό  Καλοκαίρι!

Παναγιώτης Μπασιάς