Απόψεις

Σύμφωνα με πρόσφατη απόφαση της ΔΕΗ ΑΕ (13-09-2016) εγκρίθηκε η έκδοση επιταγών συνολικού ύψους ποσού € 144,13 εκ. για την υλοποίηση της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης του  οικισμού της Ποντοκώμης Κοζάνης, έκτασης 887.230,56 τ.μ., προκειμένου να καταστεί δυνατή η πλήρης εκμετάλλευση του λιγνιτικού κοιτάσματος Νοτιοδυτικού Πεδίου, από το οποίο  θα τροφοδοτείται με λιγνίτη, για τριάντα και πλέον χρόνια, η νέα μονάδα ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ 5.

Η ανέγερση της νέας μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ισχύος 660 MW, ξεκίνησε κατά το β΄6μηνο 2015, αναμένεται  δε να τεθεί σε λειτουργία το 2020. Έτσι, εάν συνυπολογιστεί και η επένδυση των €1.400 εκ. για τη μονάδα  ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ 5, είναι φανερό πως η ΔΕΗ ΑΕ θα συνεισφέρει τα μέγιστα στην οικονομική ανάκαμψη και ανάπτυξη στην περιοχή της  Δυτικής  Μακεδονίας ευρύτερα κατά την αμέσως επόμενη χρονική περίοδο.

Η απόφαση του ΔΣ της ΔΕΗ ΑΕ για τη θετική γνωμοδότηση της  απαλλοτρίωσης της Ποντοκώμης  λήφθηκε στις 22-07-2008, όμως, η αναγκαστική απαλλοτρίωση του οικισμού κηρύχθηκε με σημαντική καθυστέρηση (ΦΕΚ ΑΑΠ 6/24.01.2012 και διορθωτικό ΦΕΚ ΑΑΠ 35/04.02.2014). Τούτο έγινε, γιατί στο  παρελθόν κάποιοι έκριναν ότι έπρεπε να παρασχεθούν ¨εγγυήσεις¨ εκ μέρους της ΔΕΗ ΑΕ με την υπογραφή Μνημονίων Συνεργασίας (09-03-2010) ¨ για την σταθερή και αμετάκλητη υλοποίηση της απαλλοτρίωσης του οικισμού  της Ποντοκώμης¨, θέτοντας όρους-εμπόδια στην  έγκαιρη υλοποίηση ενδιάμεσων απαλλοτριώσεων γεωργικών εκτάσεων, που ήταν απαραίτητες για την απρόσκοπτη ανάπτυξη, καθώς και την ορθολογική και οικονομική  λειτουργία του ορυχείου Νοτιοδυτικού Πεδίου. Τελικά, οι χρονοβόρες αυτές διαδικασίες επέφεραν δυσμενέστατες οικονομικές  και τεχνικές    επιπτώσεις στην ανάπτυξη του πιο πάνω ορυχείου.

Παράλληλη, μετ’ εμποδίων πορεία, είχε και η υλοποίηση της επένδυσης για την ανέγερση  της νέας λιγνιτικής μονάδας ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ 5, η οποία σύμφωνα με την αρχική απόφαση του Δ.Σ. της ΔΕΗ ΑΕ (12-11-2007) προγραμματίζονταν  να λειτουργήσει στις αρχές 2013. Όμως, για διάφορους λόγους, που εκφεύγουν από την παρούσα παρέμβαση, τελικά, μόλις το Μάρτιο 2013 υπογράφηκε η σύμβαση με τον ανάδοχο και,  πλέον,  η έναρξη λειτουργίας της νέας μονάδας αναμένεται κατά το 2020, όπως προαναφέρθηκε. Ας ελπίσουμε, τουλάχιστο, ότι όλοι μας γίναμε σοφότεροι από την αρνητική αυτή εμπειρία  κι ότι δεν θα επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος σε νέες παρόμοιες επενδύσεις της ΔΕΗ ΑΕ (π.χ. Μελίτη 2), κι όχι μόνο.

 Ωστόσο, παρά τις καθυστερήσεις και τις οικονομικές δυσκολίες η ΔΕΗ ΑΕ προχωρεί  στην ορθολογική και με σύγχρονες τεχνολογίες καύσης αξιοποίηση των λιγνιτικών κοιτασμάτων της  Δυτικής  Μακεδονίας. Τα πλεονεκτήματα από την ανέγερση της νέας μονάδας ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ 5 , πιθανότατα κι από τη Μελίτη 2, μετά την πρόσφατη συμφωνία (MoU) με την κινεζική εταιρεία CMEC,  είναι τα ακόλουθα:

- Αυξημένος καθαρός βαθμός απόδοσης (>41%), μείωση του κόστους της παραγόμενης  κιλοβατώρας από τη μείωση της ειδικής κατανάλωσης λιγνίτη, παράλληλα με την αποδοτικότερη αξιοποίηση των λιγνιτικών κοιτασμάτων και την παράταση της εκμετάλλευσής των πέραν του 2050.

- Δραστική μείωση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης στους Ν. Κοζάνης  και Φλώρινας  από την εφαρμογή των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών (ΒΑΤ) στους νέους ΑΗΣ και ανάλογη μείωση του εξωτερικού κόστους.

- Εξασφάλιση δυνατότητας τηλεθέρμανσης  πόλεων ( Πτολ/δα, Φλώρινα έως το 2050) με προφανή βελτίωση των συνθηκών στο αστικό περιβάλλον και μεγάλη μείωση του κόστους για οικιακή θέρμανση των κατοίκων των πιο πάνω πόλεων.

 - Βιομηχανική δραστηριότητα, οικονομική και περιφερειακή ανάπτυξη σε βάθος 40ετίας από σήμερα στον άξονα Κοζάνης - Φλώρινας με σημαντική συνεισφορά στην απασχόληση εργαζομένων και συνολικά στην εθνική οικονομία (αύξηση ΑΕΠ κλπ).

- Δυνατότητα πλήρους και σωστής αποκατάστασης του περιβάλλοντος των λιγνιτικών εκμεταλλεύσεων σύμφωνα με τις εγκεκριμένες Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και με την αποδοχή της τοπικής κοινωνίας.

-Παροχή ικανού χρόνου προετοιμασίας και σχεδιασμού για τη «μεταλιγνιτική» περίοδο στην ευρύτερη περιοχή Κοζάνης - Φλώρινας.

- Εξοικονόμηση σημαντικών δαπανών στα λειτουργούντα, σήμερα, ορυχεία λόγω της ύπαρξης ήδη  του απαραίτητου πάγιου εξοπλισμού.

-Εξοικονόμηση σημαντικών πόρων, εφόσον ανεγερθεί η νέα μονάδα ΜΕΛΙΤΗ 2 στο χώρο της μονάδας ΜΕΛΙΤΗ 1, με εκμετάλλευση των υφιστάμενων ήδη  υποδομών ( κτίρια, συνεργεία, δίκτυα δρόμων-νερού-μεταφοράς Η.Ε., εγκαταστάσεις μεταφοράς λιγνίτη και τέφρας κλπ.)

- Εξασφάλιση για τη χώρα μιας μακρόχρονης, ασφαλούς, ευσταθούς και οικονομικής βάσης ηλεκτροπαραγωγής, που της παρέχει την ευχέρεια να ανταποκριθεί στις διεθνείς δεσμεύσεις της (αύξηση μεριδίου ΑΠΕ, μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου).

-Μείωση των ετήσιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα  κατά την περίοδο 2020-2050 κατά 40%, τουλάχιστο, ως προς τις αντίστοιχες του αποσυρθέντος ΑΗΣ Πτολ/δας ισοδύναμης ισχύος.

Έτσι, λοιπόν, η ανέγερση λιγνιτικών μονάδων με νέα τεχνολογία καύσης, στα πλαίσια της ΔΕΗ ΑΕ - κατά περίπτωση και με τη συνεργασία τρίτων – εντάσσεται στοβασικό στόχο της ενίσχυσης της αξιοποίησης των εγχώριων ενεργειακών πόρων (λιγνίτης, ΑΠΕ και νερά), που εξυπηρετεί με τον πλέον αξιόπιστο τρόπο τα καλώς εννοούμενα συμφέροντα της χώρας. Συγκεκριμένα εξυπηρετεί τους στόχους του τριγώνου της βιώσιμης ανάπτυξης, δηλ. την ανταγωνιστικότητα τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας, την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας και τη συμβατότητα με το περιβάλλον.

ΧΡ. Γ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ, μέλος Δ.Σ. ΔΕΗ ΑΕ, τ. Δ/ντης ΔΛΚΔΜ/ΔΕΗ ΑΕ